Büyük Veri ve Analitiğin İş Dünyasındaki Rolü
Günümüzde şirketler devasa bilgi akışlarını hatasız şekilde yönetmek mecburiyetindedir. Verilerde yaşanan bir hata maalesef ciddi sıkıntılara yol açabilir. İşte bu durumda büyük veri analitiği, veriyi temel alan kararların hatasız şekilde alınmasına yardımcı olmak için kullanılır.
Bahsettiğim büyük miktardaki veriler; kalıpları, eğilimleri ve korelasyonları ortaya çıkarma sürecini başlatır. Bu süreçler regresyon ve kümeleme gibi detaylı istatistiksel analiz tekniklerinden yararlanır. Daha sonra da bunları bazı araçların yardımıyla kapsamlı veri kümelerinde uygulamaya başlar.
Büyük veri; şirketlerin büyük miktarlarda yapılandırılmamış verileri işlemesini sağladığı 2000’li senelerin başından bu zamana doğru çok tartışılan bir kelime oldu. Bahsettiğim gibi 2000’li yıllardan sonra dünyanın en popüler şirketlerinden olan Amazon‘dan tutun, en bilindik akıllı telefonlara kadar yeni teknolojiler, şirketlerin kullanabileceği çok miktarda önemli veriye fazlaca katkı sağladı.
Şirketlerin büyümesiyle gerçekleşen veri patlamaları ile büyük verilerin depolanmasına ve işlenmesine yardımcı olan NoSQL, Hadoop ve Spark veritabanları gibi inovasyon sistemleri oluşturuldu. Mühendisler; akıllı cihazlar, sensörler, ağlar, işlemler, web kullanımı ve daha fazlası için oluşturulan ve oldukça büyük çeşitlilik barındıran bilgiyi entegre etmenin yollarını arıyor.
İşte bu alanda gelişmeler hiç durmadan yerini bir diğerine bırakıyor. Daha büyük veri analitiği yöntemleri, daha karmaşık öngörüleri keşfedebilmek ve doğru ölçeklendirebilmek için yapay zeka gibi teknolojiler ile birlikte kullanılıyor.
Büyük Verinin Üç V’si
- Hacim: Verilerin miktarlarının oldukça önem taşıdığını hepimiz az çok tahmin edebiliriz. Hacmi yüksek ve yapılandırılmamış verilerin tümü işlenmek zorundadır. Değeri ölçülemez büyüklükte ki veriler söz konusu olduğunda, büyük veriyi kullanma ihtiyacı doğmaktadır. Kimi şirketler için bu yüzlerce terabaytlık veri anlamına gelebilirken, kimi şirketler için ise binlerce petabayt şeklinde de ifade edilebilir.
- Hız: Sizlere akılda kalıcı şekilde aktaracak olursam; büyük verilerin oluştururken meydana çıkan hıza denir. Elde edilen tüm veriler doğrudan bilgisayarlar yardımıyla belleğe aktarılırlar. Artık veriler herhangi bir harici bellek ya da diske aktarılmamaktadır. Tabi bu durum biraz da bilginin durumuna göre değişikliği de gösterebilmektedir. Tüm sistem gerçek zamana eşdeğer şekilde çalışmaktadır. Gerçek zamanlı bir değerlendirme ile hızlı kararlarında alınması diğer bir önemli faktördür.
- Çeşitlilik: Halihazırda yer alan birçok veri türünü ifade etmek için bu terim kullanılıyor. Genelde veri türleri yapılandırılmış şekildedirler ve veri tabanlarına bu şekilde kaydedilirler. Büyük veri teknolojisinin gelişmesi sonucunda veriler yapılandırılmamış olarak da muhafaza edilebilmeye başlanmıştır. Fakat bu işlem gerçekleştirilmeden önce bu veri türleri ön işlemlerden geçirilirler.
Büyük Veri ve Analitiğinin İş Dünyasındaki Rolü Nelerdir?
Büyük veriler bizlere müşteri deneyiminden, analitiklere kadar çeşitli ticari faaliyetleri ele almamıza yardımcı olabilirler. Bahsettiğim bu durum üzerinden büyük veri ve analitiğinin iş dünyasında ki rolünü daha detaylı kavrayabilmeniz için şimdi gerekli başlıkları sıralıyorum:
Ürün Geliştirme
Netflix gibi büyük şirketler için büyük verileri kullanmak artık bir zorunluluk haline gelmektedir. Şirketler üretimlerini piyasaya sürmeden önce testlerin gerçekleştirildiği pazarlardan, lansmanlardan ve sosyal medyadan elde edilen verileri analiz ederek bu sürece katkıda bulunmaktadırlar.
Öngörü
Şirketler olası sorunlar ortaya çıkmadan önce, tüm göstergeleri analiz ederek bir takım sorunları henüz ortaya çıkmadan uygun maliyetlerle önleyebilirler. Bu sayede şirketler verimliliklerini üst seviyelere çıkarmış olacaklardır.
Müşteri Deneyimi
Şirketler arasında müşteri yarışı yaşanmaktadır. Müşteri deneyimi konusunda yaşanan analiz sıkıntıları artık geride kaldı ve günümüzde bu analiz, büyük veri sayesinde neredeyse hatasız bir şekilde yapılabilmektedir. Bu durumun şirketleri nasıl daha karlı bir hale dönüştüğünü hayal edin.
Güvenlik ve Uyumluluk
Günümüzde şirketler, devletler ve sıradan vatandaşlar için büyük sorunların başında güvenlik yer almaktadır. Şirketler ise bu güvenlik sorunlarına bilgisayar korsanları sayesinde çok ciddi şekilde maruz kalmaktadırlar ve maalesef büyük kayıplara uğramaktadırlar. Güvenlik ve uyum konuları sürekli gelişim göstermesi gereken konulardır. Büyük veri ise şirket verilerinde yapılabilecek sahtekarlıkların önüne geçebilmektedir ve oldukça fazla veriyi güven altında muhafaza etmektedir.
Yapay Zeka
Yapay zeka dünya gündeminde olan bir konudur. Büyük çaplı veriler yapay zekanın kullanımı zorunlu kılmaktadır ve böylece yapay zekayı sürekli konuşan bir teknoloji haline getirmektedir. İşte bu noktada yapay zeka büyük verilerin varlığının verimli bulunmasını mümkün kılıyor.
Verimlilik
Büyük veri tüm dahil olduğu konularda olduğu gibi operasyonel alanlarda da oldukça yüksek verimli performanslar sergilemektedir. Büyük veri teknolojisinin önemli katkılarından biri de müşteri taleplerini önceden belirleyebilir oluşudur.
Aslında sadece müşteri talepleriyle sınırlı kalmıyor, çünkü büyük veri birçok konuda öngörüde bulunabilmektedir. Büyük veri oluşabilecek müşteri taleplerini önceden öngörebilmektedirler ve büyük veri buna benzer birçok öngörüde bulunabilmektedir. Böylece operasyonel verimlilik konusunda ön plana çıkmaktadır.
Yenilikler Sunar
Büyük veriyi kullanarak birçok yeniliğe adım atabilirsiniz. Büyük veri müşterileri, varlıkları ve çok fazla sayıda veriyi analiz ederek sizlere nasıl yenilik sunacağı öngörüsünde bulunabilir. Parasal alanda da sağlıklı karar verilebilmesi için büyük veri öngörülerde bulunabilir.
Büyük Verinin Faydaları
Büyük veri analitiğini kullanmanın faydalarını sizler için şöyle sıralayabilirim:
- Farklı kaynaklardan, birçok farklı format ve türde ki büyük miktarlarda veriyi hızlı bir şekilde analiz edilebilir.
- Tedarik zincirine, operasyonlara ve stratejik kararlar noktasında faydalar sağlayabilir ve etkili strateji oluşturmak için de daha bilinçli kararları daha hızlı almaya olanak tanır.
- Yeni nesil iş süreci verimlilikleri ve optimizasyonlarından kaynaklanabilecek maliyet tasarruflarını üst seviyelere taşımanıza yardımcı olur.
- Müşteri ihtiyaçlarının, davranışlarının ve duyarlılığının daha doğru anlaşılması, daha iyi pazarlama anlayışlarına yol açmanın yanı sıra ürün geliştirme için yararlı bilgileri de elde etmeyi sağlayabilecektir.
- Tüm risklerinizi daha bilinçli bir risk yönetimi stratejisi ile güvence altına alabilme imkanı sunar.
Büyük Verinin Zorlukları
Her teknoloji gibi büyük veri teknolojisi de bünyesinde faydalar barındırırken aynı zamanda bazı zorlukları da barındırmaktadır. Bu zorlukları da sizler için sıralıyorum:
- Verilerin Erişilebilirliği: Daha büyük miktarda verilerle depolama ve işleme durumu maalesef karmaşık hale gelebilir. Büyük veriler, daha az deneyimli veri bilimcileri ve analistleri tarafından hatasız kullanılabilmesini sağlamak amacıyla saklanmalıdır.
- Veri Kalitesi: Çeşitli kaynaklardan ve farklı formatlarda gelen yüksek hacimli veriler nedeniyle büyük veriler için veri kalitesi yönetimi, bu verilerin düzgün bir şekilde sürdürülmesi için önemli ölçüde zaman, çaba ve kaynak gerektirebilir.
- Verilerin Güvenliği: Büyük veri sistemlerinin karmaşıklığı önemli güvenlik açıklarını ortaya çıkarabilir. Bu kadar karmaşık ve büyük veri ekosisteminde güvenlikle alakalı kaygıların doğru şekilde ve ciddi biçimde değerlendirilmesi gerekmektedir.
- Doğru Araçların Seçimi: Piyasada var olan çeşitli büyük veri analitiği araçları ve platformları arasından seçim yaparken dikkatli olun.
- Dahili Analiz: Analiz becerilerinin potansiyel eksikliği ve deneyimli veri uzmanları ile mühendisleri işe almak yüksek maliyetlidir. Bu nedenle bazı şirketlerin bundan kaçınmaları sebebi ile ciddi problemler ortaya çıkabiliyor.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,
Anıl UZUN