NFT’lerin (Non-Fungible Tokens) Sanat ve Dijital Varlık Portföyüne Etkisi
Tüm NFT’ler (Non-Fungible Tokens) işlemlerini kayıt altına alan dijital defterlerin bir araya getirilmesiyle meydana gelen bir blok zincirinde yer almaktadırlar. Sade bir şekilde değinecek olarsam, mantık olarak kripto paralardan ve Blockhain teknolojisinden ilham alındığını söyleyebilirim.
Biraz daha detaya inerek anlatırsam da NFT’ler (Non-Fungible Tokens) çoğunlukla Ethereum blok zincirine bağlıdırlar. Fakat sadece bir tane ile sınırlı değildir ve diğer blok zincirleri de bunları desteklemektedir. NFT’ler (Non-Fungible Tokens) aşağıda sıralayacağım hem maddi değeri olan hem de maddi olmayan öğeleri temsil edebilen dijital nesnelerden oluşmaktadır ve bazıları için baskı seçenekleri de mevcuttur.
NFT’lerin Sanat ve Dijital Varlık Portföyüne Etkisi
NFT’lerin (Non-Fungible Tokens) sanat ve dijital varlık portföylerine nasıl etki ettiklerini beraber inceleyelim:
- NFT’lerin Artan Popülerliği: Non-Fungible Token’lar yani NFT’ler dijital sanat, koleksiyonculuk ve dijital varlık dünyasında büyük bir üne sahip oldular. Bu durum da yatırımcıların portföylerinin şekillenmesinde onlara yol gösteriyor.
- Klasik Sanatın Gidere kDijitalleşmesi: NFT’ler (Non-Fungible Tokens) sanat dünyasını her geçen gün daha fazla dijital dünyaya doğru taşıyor. Sanatçılar artık eserlerini dijital şekilde üreterek neredeyse sınırsız kitleye ulaştırabiliyorlar. Durum böyleyken ana akım geleneksel sanata rakip olarak dijital sanatta artık yatırım değerini doldukça arttırıyor.
- Koleksiyonculuk ve Değer Kazanma: NFT (Non-Fungible Tokens) koleksiyonları, benzersiz oluşları sayesinde yatırımcılar arasında gitgide daha da popüler hale geliyor. Koleksiyon işine para yatıranlar da bu dijital varlıkları biriktirerek uzun vadede değer kazanma potansiyeli çok yüksek olan bir portföye sahip oluyorlar.
- Dijital Çeşitliliği: NFT’ler (Non-Fungible Tokens) dijital oyunlar, sanat eserleri, müzik ve daha bir alanda kullanılıyorlar. İşte giderek artan bu çeşitlilik, yatırımcıların portföylerini çeşitlendirmelerine büyük katkılar sağlıyor.
- Potansiyel Vaat Ediyor: NFT’lerin (Non-Fungible Tokens) gelecekte ne kadar geniş sınırları ulaşabileceği şimdilik belirsiz. Fakat NFT teknolojisi tüm yatırımcılar için büyük potansiyelleri bünyesinde barındırıyor.
NFT Sanatının Avantajları
Dijital sanatın üretimi genellikle geleneksel ana akım sanata göre daha az maliyetli olur. Geleneksel ana akım sanat; boya, fırça ve tuval gibi pahalı olabilecek benzeri malzemeler gerektirir. Dijital sanatı ortaya koymak içinse minimum düzeyde bir ekipman gerektirir. Adobe Photoshop ve Illustrator gibi programlar ile kolaylıkla dijital sanat yapmaya yönelik araçlar sağlar ve ayrıca çizim tabletleri ve uygulamaları da mevcuttur.
Geleneksel ana akım sanat, dijital platformlarda gerekli olmayan malzemeleri kullandıkça değiştirmenizi mecbur kılar. Dijital sanat ise kâğıt veya tuval kullanmadan sanat konusunda daha fazla özgürlük sunabilir. Sizlere bazı avantajları şu şekilde sıralamak istiyorum:
- Gelir elde etmek için yeni ve farklı bir yoldur.
- Gelecekte ki olası satışlardan telif ücreti alma hakkı sunar.
- Dijital sanatın zarar görmesi riski, geleneksel ana akım sanata kıyasla daha azdır.
- Bir NFT pazarına katılmanın maliyeti, geleneksel ana akım sanat satışına göre oldukça düşüktür.
NFT Sanatının Dezavantajları
NFT (Non-Fungible Tokens) pazarının en dikkat çekici dezavantajlarından biri de istikrarsızlığı olabilir. NFT sanatının değeri kamuoyu ve sosyal medya trendleri gibi faktörlerden etkilenebilmesinin olasılığı oldukça yüksek olduğundan yatırımlarınızın karlılığını ölçmeniz biraz zaman alabilir. Sizler için dezavantajları sıralıyorum:
- Enerji Tüketimi: Dünyamızda yaşanan enerji krizleri sonrasında blockchain işlemlerini gerçekleştirmek için gereken enerji miktarı bazen endişelenmemize neden olabilir.
- Yasal Haklar: Başka bir varlığı temsil eden bir NFT (Non-Fungible Tokens) satın almanız durumunda size mutlaka o fikri mülkiyetin (IP) sahipliğini vermez. Örnek verecek olursam eğer bir spor oyunundan bir video klibin NFT’sine sahip olabilirsiniz. Fakat insanlar yine de haklarınızı ihlal etmeden orijinal klibi indirip paylaşabilir.
- Etik Durumlar: Çok yaygın olarak karşımıza çıkan intihal ve dijital sanat hırsızlığı İntihal ve dijital sanat hırsızlığı, NFT pazarında sanatçı şikayetlerine de fazlaca sebebiyet veriyor. Yine bir örnek verecek olursam; dijital sanatçı Qing Han 2020’de öldükten sonra eseri çalınarak ailesinin bilgisi dışında NFT olarak satıldı.
Geleneksel Sanattan NFT Sanatı Nasıl Oluşturulur?
Çalışmanızı NFT (Non-Fungible Tokens) pazarında sergilemeyi düşünen geleneksel bir sanatçıysanız, bu çalışmanızı dijital formata dönüştürerek bu pazara dahil olabilirsiniz. Geleneksel ana akım sanatı NFT sanatına dönüştürmenin bazı yollarını da sizler için şöyle sıralayabilirim:
- Akıllı telefon veya dijital kamerayla eserinizin fotoğrafını çekebilir ve onu NFT’ye dönüştürebilirisiniz. Fakat renklerin aslına uygun kalmasını dikkat etmeniz gerekmektedir.
- Dijital dönüşüm için de daha iyi renk kalitesi elde etmek amacıyla baskılarınızı 2D tarayıcılarla çoğaltabilirsiniz. Renklerinizin özgünleştirilmesi gerekiyorsa Adobe Photoshop gibi bir program veya ücretsiz başka bir program dahi kullanabilirsiniz.
- Sanatınızı dönüştürdükten sonra onu bir NFT pazarında satışa çıkararak gelir elde etmeyi deneyebilirsiniz.
- Sınırlı sürümler gibi kopyaları satabilirsiniz fakat burada bilmeniz gereken, her biri alıcının sahip olduğu dijital bir varlıktır.
- Aynı zamanda dijital sanat eseriniz için Blockchain ve pazar seçmeniz gerekiyor. Satış kurallarınızı da kendiniz belirleyebiliyorsunuz.
Popüler NFT Pazaryerleri
Elektronik cüzdanınızı ayarladıktan sonra alışverişinizi yapabileceğiniz NFT sitelerinde birini tercih edebilirsiniz. Günümüzde en çok talep gören NFT (Non-Fungible Tokens) pazaryerlerini şöyle sıralayabilirim:
- OpenSea: Bu platform, kendisini “nadir dijital öğeler ve koleksiyon parçaları” tedarikçisi olarak tanımlamaktadır. Yapmanız gereken ise NFT koleksiyonlarını incelemek ve alışveriş yapmak niyetiniz var ise de bir hesap oluşturmak.
- Rarible: OpenSea’ye benzer şekilde Rarible’de sanatçıların ve içerik oluşturucuların NFT yayınlayıp satmasına olanak tanıyan platformdur.
- Temel: Burada sanatçılar, sanatlarını yayınlamak için diğer sanatçılardan “artı oy” veya davet almaları gereklidir. Ayrıca içerik oluşturuculara ve NFT (Non-Fungible Tokens) listelerine yönelik doğrulama süreçleri platformlar arasında bazen tutarlı olamayabilmektedir; bazıları diğerlerinden daha sıkıdır. Örnek verecek olursam; OpenSea ve Rarible, NFT listelemeleri için kullanıcı doğrulamasını zorunlu kılmamaktadır. Alıcı korumaları daha seyrek işliyor gibi görünmektedir. Bu nedenle de NFT (Non-Fungible Tokens) için alışveriş yaparken birazda olsa dikkatli olunması konusunda sizlere naçizane bir uyarıda bulunmak isterim.
NFT’ler İle Geleneksel Sanat Arasındaki Fark Nedir?
NFT (Non-Fungible Tokens) sanatı ve geleneksel ana akım sanat birçok açıdan farklılıklar sergilemektedir. Ayrıca bazı durumlarda NFT art, sanatçının alacağı komisyonun yüzdesini sanatçının kendinsin belirleyebilmesi ayrıcalığı ile daha karlı olabiliyor. Geleneksel ana akım sanatın aksine, sanatçının her seferinde telif hakkı kazanmasıyla tekrar satışı gerçekleştirilebiliyor. Diğer farklılıklardan bir bölümü sizler için sıralıyorum:
- Depolama Durumu: Geleneksel ana akım fiziksel sanat, bazen oldukça büyük galeriler gibi depolama alanları gerektirir. NFT (Non-Fungible Tokens) sanatı ise blockchain teknolojisi sayesinde yalnızca saklanan dijital bir dosyadan ibarettir.
- Satış Yerleri: Geleneksel ana akım sanat eserleri internet üzerinden, sanat galerilerinde ve müzayede salonlarında satılmaktadır. NFT (Non-Fungible Tokens) sanatı ise NFT pazaryerlerinde çevrimiçi olarak kolayca satılabilmektedir.
- Hedef Kitle: NFT (Non-Fungible Tokens) sanatı internet üzerinden neredeyse sınırsız sayıda alıcıya ulaşabilmektedir. Geleneksel ana akım sanatın bir galeride veya müzayede evinde olması durumunda sınırlı sayıda bir müşteri kitlesine sahip olacaktır.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,
Anıl UZUN