Blockchain Ve Kripto Paraların Fiziki Bankalara Olumlu Olumsuz Etkileri
Kripto paralar, bilgisayar sistemi üzerinde dijital olarak geliştirilen ve dijital olarak kullanılan maddi varlıkları ifade eder. Bu varlıkların elde edilmesi için blokzinciri olarak adlandırılan blockchain teknolojisine ihtiyaç vardır. Blokzinciri, katı kurallar ile çalışan ve üzerine veri eklenebilen dağıtılmış bir veritabanıdır ve kripto paralar bu açık defter üzerinde madencilik faaliyetleri ile bir nevi kazılarak ortaya çıkarılır. Ancak blockchain teknolojisi sadece kripto paralar için değil finansal hizmetler dışında kamu yönetimi, müzik, sağlık veya endüstriyel çalışmalarda da kullanılan bir teknolojidir.
Blockchain teknolojisi kripto paraların var olması için temel ihtiyacı oluştururken, kripto paralar bulunmasa da blockchain teknolojisi birçok alanda dünyaya hizmet etmektedir. Bu anlamda ana başlığımıza bağlı olarak kripto paraların fiziki bankalara olumlu ya da olumsuz etkileri olduğu gibi blockchain teknolojisinin bundan çok daha farklı olumlu etkileri de bulunmaktadır.
Çünkü esas olarak kripto paraların varlığı ve artık daha yaygın kullanılmaya başlanması bankacılıkta bazı sorunlar ya da bankacılık için yeni hizmet alanları oluşturmaktadır. Ancak altyapıda kullanılan blockchain teknolojisi ise bugün bankaların birçok noktada daha avantajlı ve kaliteli hizmet vermesine yardımcı olmaktadır.
Blockchain Teknolojisinin Bankacılık Sektöründeki Etkileri
Bankalar işleyişleri sırasında kendilerine ait kayıt defterlerini kullanmak vasıtasıyla dış dünyaya kapalı bir altyapıdan yararlanırlar. Ancak gelişen yeni blockchain teknolojisi ise aracıların ortadan kaldırılmasını ve herkesin kolaylıkla erişebildiği sınırsız ve şeffaf bir para piyasasını destekler. Bu nedenle birkaç yıl öncesinde hızlı bir gelişim gösteren blockchain teknolojisine dünyadaki bütün sektörler ayak uydurmak zorunda kalırken, bankacılık sektörü de bu teknolojiden etkilenmiştir.
Blockchain teknolojisinin gelişmesi, bankacılık sektöründe bir değişme potansiyeli ortaya çıkarmıştır. Çünkü blockchain teknolojisi ile birlikte işlemler daha hızlı yapılabilirken, masraflar daha düşük bir hale gelmiş ve sermaye daha kolay erişilir hale gelmiştir. Blokzinciri teknolojisi merkeziyetsiz yapısı ile veri güvenliğini en üst safhaya ulaştırırken, daha kolay bir yasal uyumluluk oluşturmakta ve bankacılığa birçok noktada yardımcı olmaktadır.
Blockchain teknolojisinin hem bankacılık hem de finans sektörü için başlıca sayılabilecek birçok farklı faydası yer alır. Üstelik inovatif bir doğaya sahip olduğu için blokzinciri sürekli bir şekilde yenilik ve değişim ortaya çıkarır. Yenilik ve değişimler ise yeni finansal hizmetler ortaya çıkmasına yardımcı olmaktadır.
Blockchain teknolojisinin bankacılık için en önemli olumlu etkilerinden birisi güvenlik seviyesinin artmasını sağlamasıdır. Çünkü blokzinciri mimarisi hatalı noktaları ortadan kaldırırken, bir aracının verileri saklaması ihtiyacını da çok düşük bir noktaya çeker.
Blockchain teknolojisi şeffaf bir yapıya sahiptir ve tek bir doğru bilgi kaynağını ağdaki tüm kullanıcılara sunar. Güvenli yapısı sayesinde şeffaflığın sağladığı açık kayıt defterleri ile işbirliğini ve kullanıcıların bankalardaki işlem yapma isteğini kolaylaştırır. Bankacılık sektörü için gereken akıllı kontratlar ve iş süreçleri programlanabilir blokzinciri teknolojisinde otomatik bir şekilde çok daha kolay yapılabilir.
Blockchain teknolojisi aynı zamanda büyük bir gizlilik teknolojisidir ve bu sayede kripto paralar güvenli bir şekilde bu ağ içerisinde elde edilir. Bilindiği üzere kripto paralar madencilik faaliyetleri ile blokzinciri içerisinden çıkarılır ve her kripto para belirli bir şifre ile sahibine ait olur. Bu teknolojik artı bankacılıkta da sadece istenilen bilgilerin birbirleriyle ve müşterilerle paylaşılabilmesini sağlamaktadır. Özellikle de blockchain ağı birçok işlevi bir arada yaparken, birlikte çalışabilir ve yüksek performans sağlar.
Yeni Bankacılık Sisteminde Blockchain Etkileri
Yeni bankacılık sisteminde artık dijital dönüşüm çağı ilerlemekteyken, blockchain teknolojisi birçok avantaj sağlamaktadır. Örneğin, eski zamandaki mevcut bankacılık sisteminde çok uzun para gönderme süreçleri yaşanırken, artık blockchain teknolojisi ile 24 saat sınırsız ve hızlı bir para gönderme imkanı doğmaktadır.
Öte yandan yatırımcılar ve fon toplamak isteyen girişimciler artık daha kısa sürede işlem yapabilmektedir. Örnek olarak yeni kripto para projeleri ve blockchain projeleri için hazırlanan ICO kampanyaları, demokratik bir şekilde fon toplama süreçleri sunmaktadır.
Bankalar klasik bankacılıkta şirket hisseleri, senetler, bono, emtia, döviz, para ya da türev varlıkları alıp satarak işlem gerçekleştirmek için yüksek zamana, masrafa ve birçok iş yüküne katlanmak zorunda kalıyordu. Günümüzde blockchain teknolojisi akla gelebilecek tüm varlığın kolaylıkla dijital bir yapıya kavuşmasını yani bir kripto haline gelmesini sağlamaktadır.
Bu anlamda finansal varlıklar çevrimiçi aracılar vasıtasıyla dijital yöntemle alınıp satılabilmekte ve bu süreç daha ileriye taşınmaya çalışılmaktadır. Yani blockchain üzerinde yapılabilecek inovasyonlar ile ilerleyen süreçte emlak, sanat eseri ya da emtiaların gerçek hayattan alınarak bir dijital varlığa dönüştürülmesi amaçlanmaktadır.
Günümüzde bankalar geleneksel kredilendirme ve borçlandırma sistemini dahi merkeziyetsiz finans olarak adlandırılan DeFi teknolojisi vasıtasıyla değiştirmeyi hedeflemektedir. Bu erişilebilir finansal sistemde blockchain teknolojisi ile kripto borçlanma ve kaynak oluşturma gibi imkanlar üzerinde çalışılmaktadır. Bu anlamda uluslararası ticarette, ithalat ve ihracata katkı sağlanırken daha güvenilir anlaşmalar ve daha yüksek güvenlik ile bankacılık kullanımı fırsatları doğmaktadır.
Kripto Paraların Bankalar Üzerindeki Etkileri
Blockchain teknolojisinin dünyaya kazandırdığı en önemli ayrıntı elbette ki başta Bitcoin olmak üzere tüm kripto paralar olarak görülebilir. Dijital para olarak kullanılan Bitcoin, Ethereum veya Tether gibi birçok farklı para birimi ya da token bugün hem birer yatırım aracı hem de dünyada giderek daha fazla kabul edilen alışveriş araçlarına dönüşmektedir. Blockchain kripto paraların kaynağını oluştururken, bankalar için de birçok avantaj sağlamaktadır. Ancak ortaya çıkardığı kripto paralar bankalar için bazen avantaj bazense sıkıntı ortaya koyabilmektedir.
Sadece geleneksel bankacılık açısından bakılırsa, eskiden para denildiğinde insanlar mutlak olarak bankalar üzerinden para işlemleri gerçekleştirir ve tüm alışverişlerini de bankalar vasıtasıyla sağlardı. Gerek yurtiçi ticarette gerek uluslararası ticarette ithalat ve ihracat gibi tüm işlemlerde paranın akış noktası bankalar olarak görülürdü. Ülkelerdeki para kaynağı olarak da mutlak kaynak Merkez Bankası kabul edilirdi. Ama kripto paralar dünyadaki bu genel mantığı değiştirdi ve merkeziyetsiz yapısı ile yeni bir para sistemini ortaya koymayı başardı.
Kripto paralar açısından işlem yapılırken bir banka ya da ödeme işlemcisi gibi araçlara ihtiyaç bulunmamaktadır. Çok düşük maliyetler ile 7/24 kripto para transfer yapılabilmektedir. Günümüzdeki tek ihtiyaç kripto para borsaları üzerinde alım-satım ve yatırım yapılabilmesi için bankalar üzerinden havale ya da EFT yapılmasıdır. İşte bu ayrıntıya dayanarak günümüzde birçok banka kripto paralar üzerinde işlem yapılabilmesi için artık mobil platformlarında ve internet şubelerinde kripto platform işlemleri başlatmıştır.
Bankaların kripto para işlemlerini gerçekleştirebilmeniz için sunduğu avantajlar arasında Türkiye’deki ve dünya genelindeki kripto para borsalarına hızlı para aktarımı yapabilmeniz yer almaktadır. Üstelik bankalar kendi sistemleri ve yapıları içerisinde de kripto paralara yatırım yaparak bu dijital varlıkları portföyleri içerisinde biriktirmektedir. Çünkü bireysel olarak sizin yaptığınız kripto para yatırımlarının geleceğe dönük olduğunu bankalarla bildiği için bu geleceği önceden teminat altına almaktadır.
Bu yeni oluşan sistemin bankacılar için olumsuz etkilerinden birisi artık insanların bankalarda sunulan yatırım araçları yerine kripto yatırım araçlarını kullanması olarak görülebilir. Çünkü eskiden banka hesaplarınızda yaptığınız altın, döviz veya hisse senedi alım satımlarında banka sizden kazanç elde ediyordu.
Fakat şimdi sadece ara sıra kripto para borsalarına yaptığınız para yatırma ve çekme işlemlerinde bu kazancı elde edebilmektedir. Ayrıca blockchain ve kripto para teknolojilerinin gelişmesi gelecek dönemlerde tüm dünya finansal sektörünün bu yöne kaymasına da neden olabilir. Bu durumda da günümüz standart bankacılığı tamamıyla büyük bir değişime uğramak zorunda kalacaktır.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,
Anıl UZUN