Finans Teknolojilerinde Türkiye’nin Durumu
Finans teknolojileri veya diğer adıyla fintech, finansal hizmetlerin sunumunda geleneksel finansal yöntemlerle rekabet etmeyi amaçlayan bir teknoloji ve yeniliktir. Finans teknolojileri mobil bankacılık, yatırım, borçlanma hizmetleri, kripto para gibi hizmetleri daha erişilebilir hale getirmeyi amaçlar.
Finans teknolojilerine örnek olarak yeni nesil para transfer sistemleri ve temassız ödeme yöntemlerini gösterebiliriz. Bu teknolojiler özellikle günlük hayatta gitgide daha fazla yer almaya başladı. Dünyada büyük finans kuruluşları bu alanda ciddi yatırımlar yaparken Türkiye’de de finans konusunda faaliyet gösteren firmalar ve bankalar bu alandaki yatırımlarını artırmaya başladı. Özellikle piyasaya sürdükleri yeni ürünlerle finans şirketleri bankalara cidi anlamda rakip olmaya başladı. Bu anlamda fintech yatırımları dünya gündemini en tepesine taşınmış durumda.
Fintech alanındaki ödeme sistemleri nelerdir?
Fintech alanında piyasaya sürülen en önemli ürünler ödeme sistemleri. Google Wallet, Apple Pay, Paypal, Square gibi alanının öncüleri olan ödeme sistemleri ciddi anlamda yaygınlaşmış durumda. Facebok dahil pekçok büyük şirket ise kendi ödeme sistemi duyurmaya hazırlanıyor. Elektronik cüzdanlar sayesinde teknolojinin çok gerisinde olan uluslararası para gönderme sistemleri de piyasadan silinmek üzere. P2P para gönderme girişimlerinin sayısı hızla artıyor ve insanların bankalara olan ihtiyacını, en azından para gönderme konusunda, giderer azaltıyor.
Bu konuda geri kalarak müşteri kaybetmek istemeyen bankalar da mobil cüzdan uygulamalarını tek tek piyasaya sürmekte ve fintech uygulamaları geliştiren firmalar ile rekabet etmeye çalışmaktadır. Ödeme alan işyerlerinde POS cihazları da mobil cüzdan uyumlu hale getirilmeye başlandı. NFC uyumlu olarak adlandırılan yeni nesil bu cihazlar ile çok daha fazla kişi kolaylıkla mobil ödeme işlemi gerçekleştirmeye başladı.
Sosyal medya platformları da bu yeni ödeme trendini bir hizmet olarak bünyelerine katmaya başladı. Özellikle Z kuşağındaki kullanıcılara hitap eden Snapchat, Snapcash adında bir ödeme hizmetini yakın zamanda piyasaya sürdü. Kullanıcılar bu uygulama sayesinde birbirine para gönderebiliyor. Venmo isimli bir diğer para gönderme uygulaması da sosyal medya üzerinden insanlara ödeme ve yaptığı ödemeyi sosyal medyada paylaşma hizmeti sunuyor.
Yeni nesille birlikte insanların mahrem olarak görebileceği para gönderme veya maddi işlemlerin sosyal medyada paylaşılması kabul görmeye başladı. Sosyal medyadaki ödeme sistemlerindeki kullanıcı artışı ve yarattığı etki insanların artık bunu gizlemek yerine paylaşmayı tercih ettiğini gösteriyor.
Türkiye’de finansın son durumu nedir?
Türkiye’de bütün finans sistemlerinin değiştiğini söylemek için henüz erken olsa çok fintech konusunda büyük gelişmeler yaşandı. Fatura ödemek için bankalarda kuyruk beklenen günlerden, GSM’e verilen talimatla yapılan ödeme yapılan günlere çok hızlı bir şekilde geldi Türkiye. Belirli bir yaşın üzerindeki müşteriler, teknolojiye erişimleri kısıtlı olması ya da alışkanlıklarından zor vazgeçmelerinden dolayı hala işlemlerini banka şubelerinde hallediyor. Ancak çok büyük oranda kullanıcı yeni nesil ödeme sistemlerine adapte olmuş durumda.
Özellikle 40 yaş altı kullanıcılar cep telefonları ile ödeme yapmaya başladı. NFC uyumlu cihazlara sahip işyerlerinde günden güne mobil ödeme alma sayısı artıyor. Insanlar e-cüzdan kullanarak para transferi yapmanın ucuzluğu ve rahatlığına alışmış durumda. Yakın zamanda Türkiye’de de görmeye başlayacağımızı tahmin ettiğim sosyal medya ödeme uygulamalarıyla birlikte çok daha fazla kişi kredi kartı kullanımı kısıtlanacaktır. Ancak bütün ülkenin bu teknolojilere anında adapte olacağını düşünerek planlar yapmak da yanlış olur. Bu uygulamaların öncelikle istanbul, Ankara ve İzmir gibi şehirlerde popülerleşerek ülkeye yayılmasını beklediğimi söylemem yanlış olmaz. Türkiye fintech konusunda oldukça karlı bir pazar olmasına rağmen yeniliklere adapte olma konusunda daha alınması gereken çok yol var.