Merkez Bankaları Döviz Kurlarını Nasıl Etkiler?
Merkez Bankası’nın döviz kuruna yönelik etkisi bankanın çalışma prensibi, piyasaya yönelik uyguladığı yöntem bilindiğinde daha kolay anlamlandırılabilir. Merkez Bankası’nın döviz kuruna müdahale etmesinin en temel sebebi kurda yaşanabilecek bir dalgalanmadan kaynaklı enflasyon hedefinde oluşabilecek olumsuz etkiyi minimize edebilmektir.
Merkez Bankası’nın yapılan toplantı neticesinde aldığı faiz kararı döviz kurunu ulusal para birimi üzerindeki değer değişimi ile etkiler. Şöyle ki; ihracat yapmak isteyenler ithalata oranla daha cazip bir hale gelir.
Merkez Bankası faizi arttırdığında ulusal para biriminin dövize karşılık gelen değerinde azalma kaydedilir. Sonuç olarak; Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın üzerinden düşünüldüğünde alınacak herhangi bir faiz artırımı kararı Türk lirasının değerinde düşüşü de tetikleyecektir.
Merkez bankalarının müdahalesi, döviz ihale yolu ya da doğrudan müdahale yoluyla gerçekleşir. Piyasalardaki yabancı para varlıklarının alım satımı fiilen olmasa dahi yapılan açıklamalar döviz kuru üzerinde etkiye sebep olabilir. Merkez Bankası’nın döviz kuruna yönelik müdahalesi nelere sebep olabilir?
Böyle bir soruyla karşılaşıldığında net olarak kur seviyesinde doğrudan bir etki gözlemlenebileceği söylenebilir. Bu hamlenin sebebi bazen rezerv biriktirme politikaları ile döviz piyasasına likidite sağlama amacı olabilirken bazen kurdaki oynaklığı azaltmak hedeflenir.
Kısa dönemli dalgalanmaların giderilmesi için yapılan bu tarz hamleler aslında volatilite de bir artışın gözlemlenmesine sebep olur. Masum görünen ve haklı sebepler üzerine kurgulanmış bu etki aslında belirlenen politikanın aksi yönünde artış ya da azalışı tetikleyebilir.
Merkez Bankalarının Forex’i Etkilemek İçin Kullandığı Para Politikası Araçları Nelerdir?
Forex piyasalarındaki dengeyi etkileyen en temel Merkez Bankası FED‘dir Amerika’nın Merkez Bankası FED başkanı Jerome Powell tarafından yapılan her türlü açıklama ile bankanın aldığı faiz kararları Forex piyasalarını doğrudan etkiler.
Esnek ve istikrarlı finansal bir sistem oluşturabilmek için Amerika Birleşik Devleti bankacılık sistemi tarafından kurulmuş olan FED aldığı her faiz kararıyla küresel piyasalarda para politikalarını doğrudan etkiler.
Türkiye ekonomisindeki kur hareketliliğini etkileyen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın aldığı her karar yatırımcıları doğrudan ilgilendirir. TCMB tarafından benimsenen yasal para politikası yürütme araçları arasında; karşılık oranları, açık piyasa işlemleri, reeskont ve zorunlu devir oranlarıdır.
Merkez bankalarının piyasaya müdahale amacıyla kullandıkları kısa vadeli faiz oranları fiyatta istikrara ulaşmayı hedefler. Ekonomideki arz talep dengesini sağlayabilmek için tercih edilen bu sistem Forex piyasalarında da etkilidir.
Faiz Oranı Kararları Forex Ticaretinde Döviz Değerlerini Nasıl Etkiler?
Faiz oranı üzerine alınan kararların Forex ticaretinde döviz değerlerindeki değişimin etkisini anlayabilmek için bir ülkenin döviz kurunun nelere bağlı olduğunu bilmek gerekir.
Bir ulusun döviz kurunda yaşanacak herhangi bir hareketlilik o ülkenin dış ticaret dengesini ve enflasyon oranını doğrudan etkiler. Küresele hitap eden bir banka ise ekonomi piyasalarında faiz oranlarındaki dalgalanmayı tetiklerken ülkenin işsizlik oranı ve büyüme oranını da doğrudan etkiler.
Politika faizinde alınan her karar hem yerel hem de küresel yatırımcılar için ciddi sonuçlara yol açabilir. Finansal piyasalarda yaşanacak her türlü değişime karşılık yatırımcının doğru pozisyonu alabilmesi önemlidir.
Bankaların aldığı her faiz kararı Forex ticaretindeki döviz değerinde de değişkenliği tetikler. Varlıklarını dövizde bulunduran bir yatırımcının faiz oranları yükseldiği anda benimseyeceği yol haritası büyük önem taşır.
Özellikle Federal Açık Piyasa Komitesi ile Avrupa Merkez Bankası’nın yaptığı toplantılar neticesinde aldıkları kararlar yakından takip edilmelidir.
Böyle bir dönemde yatırımcılar farklı ülkelerdeki faiz oranlarında oluşan farkı değerlendirebilmek için faiz diferansiyeli stratejisini benimseyebilir. Sonuçta; yüksek faiz oranına sahip olan para birimleri satın alınıp düşük faiz oranına sahip olanlara karşı satılabilir.
Bankaların faiz oranlarını arttırma stratejisi dolar ve döviz kuru üzerinde doğrudan etkiye sahiptir. Ülkenin para birimi üzerindeki değerinde artış kaydedilirken altın ya da dolar cinsindeki her türlü varlık olumsuz olarak etkilenebilir. Ekonomik belirsizlik sürecinde oluşabilecek küresel risk algısı yatırımcıların jeopolitik değişimleri yakından takip etmesini gerektirebilir.
Risk algısı arttıkça talepte dengesiz bir dönem baş gösterebilir. Faizler yükselir, ülke enflasyonunu kontrol edebilmek zorlaşabilir. Yükselen faiz oranı tüketicinin harcamasını ve kredi büyümesini sınırlandırırken enflasyonda düşüşü tetikleyebilir. Bu durum işletmelerin iş planında ertelemeye sebep olarak işsizlik oranlarında artışı tetikler.
Faizin arttırıldığı bir dönemde Forex yatırımcısının nelere dikkat etmesi gerekir?
- Risk yönetimi yapılabilmelidir.
- Uzun vadeli strateji benimsenmelidir.
- İlgili ekonomiye yönelik veriler yakından takip edilmelidir.
- Sektörler arasındaki farklar analiz edilmelidir.
- Fiyat ve denge arasındaki ilişki göz önünde bulundurulmalıdır.
Parasal Gevşeme (QE) Nedir Ve Döviz Kurlarına Etkileri?
Parasal gevşeme kavramı; bir ulusun ekonomisinde hareketlendirme yaratarak likidite ve enflasyonda artışı tetikleyebilmek için yapılan bir operasyon olarak açıklanabilir. Hedefte likite ve enflasyonu arttıran her türlü eylem işletme ve tüketiciyi daha çok borçlanmaya ve harcamaya teşvik eder. Merkez bankaları tarafından yürütülen her türlü parasal gevşeme operasyonu döviz kurlarını da doğrudan etkiler.
Hükümetten ya da ticari bankalardan hisse senedi, bono ya da hazine varlığı gibi tahvil satın alınarak ekonomiye can suyu oluşturulur. Bu kapsamda merkez bankaları üye bankaların rezerv kaynaklarına yeni krediler sunar. Bu kredilerin herhangi bir fiziksel değer ya da emtia ile desteklenmemesi için parasal gevşeme operasyonu başlatılarak yoktan bir para var edilir.
Parada arıza yükseltebilmek ve ekonomik aktiviteyi büyümeyi destekleyecek şekilde daha ulaşılabilir hale getirmek için yapılan parasal gevşeme hamlesi, ülke genelindeki ekonomiye olan güveni yükseltebilmek ve bireysel kredi kullanımını arttırabilmek için uygulanabilir.
En nihayetinde FED’in uygulamış olduğu QE politikaları döviz kuru üzerinde olumlu etkiye sahiptir. Bu olumlu etkinin kısa dönemde daha büyük olduğu söylenebilir.
Forex Yatırımcılarının Merkez Bankası Hareketlerini Tahmin Ederken Kullandıkları Stratejiler Nelerdir?
Forex yatırımcısının yakından takip etmesi gereken Merkez Bankası hareketleri var olan yatırımı koruyabilmeyi ve ileriye dönük doğru stratejiyi benimseyebilmeyi sağlar. Asli görevi modern piyasa koşulları altında dahi enflasyonla mücadele etmek olan merkez bankaları milli para biriminin değerini koruyabilmek, altın ve döviz gibi rezervleri yönetmek ve kur rejimini düzenlemekle görevlidir.
Temelde piyasalarda nakde yönelik arzı azaltarak faiz oranlarını düzenleyip fiyat hareketliliğini kontrol altında tutmayı hedefleyen merkez bankaları aldıkları her kararda serbest piyasa ekonomisini etkileyen bir otorite olarak görülebilir.
Forex yatırımcısı merkez bankalarını yakından takip ederek aldıkları kararlar neticesinde farklı bir strateji benimseyebilir. Temelde para birimleri arasındaki kur farkını analiz ederek kâr elde etme mantığına sahip olan Forex piyasalarına giriş yapan bir kişinin döviz ticaretindeki her gelişmeyi yakından takip etmesi gerekir.
Varlık yönetimini iyi şekilde kontrol edebilen bir Forex yatırımcısı dalgalı alım satım taktiklerini kullanabilir. Küçük hareketlerden yüksek kâr elde edebilmek için Scalping stratejisini benimseyebilir.
Merkez Bankası makro düzeyde ekonomik gelişmelerle siyasi konjonktürde ülkeler arasında ilişkileri etkiler. Bankanın aldığı her karar piyasalarda tüm bu ilişki düzleminde olumlu veya olumsuz yansımalara sebep olacaktır. Forex yatırımcısının hedefinde kısa süreli dalgalanmalarda yüksek kâr elde edebilmek yer almalıdır.
Bu yönüyle düşünüldüğünde Merkez Bankalarının aldığı faiz kararlarının kısa süreli anlık piyasa etkisini olumluya çevirebilmek için Forex yatırımcısının doğru stratejileri benimsemesi gerekir.
Forex Yatırımcıları Merkez Bankası Açıklamalarını Ve Konuşmalarını Nasıl Yorumlayabilir?
Kâr ve zarar dengesini gözeterek Forex sistemine giren her yatırımcının yüksek kazanç elde etme isteği bulunur. Borsa piyasalarına kıyaslandığında Forex kısa vadede yüksek kâr elde edebilmeyi sağlar.
Bu durum zarar riskini de aynı oranda arttırır. Borsada olduğu gibi uzun vadede kalıcı, güvenilir ve yüksek kazanç elde etme isteği Forex’te daha farklı bir düzlem üzerine kuruludur.
Piyasadaki her türlü manipülasyon ya da spekülasyon Forex yatırımcısını doğrudan ilgilendirir. Bu durum Merkez Bankası açıklamalarının yakından takip edilmesini gerektirir. Dünya çapında yaşanan anlık verileri takip ederek yatırımı güvence altında tutmak ve fırsatları her an kovalamak önemlidir.
Doğru bir piyasa analizi, işlemlerin zamanlanması, alım satım sürecinde kullanılacak her türlü strateji Forex piyasalarında büyük önem taşır. Kazanç olasılığı yüksek olduğu kadar risk ölçeği de aynı oranda yüksek olan Forex yatırımcısının küresel ölçekte tüm ekonomiyi etkileyen Merkez Bankalarının aldığı her kararı yakından takip etmesi gerekir.
Küresel ekonomide etkili olan Merkez Bankası kararları yatırım kaynaklarını da doğrudan etkilemektedir. Alınan faiz kararı ülkenin döviz kuru başta olmak üzere ithalat, ihracat dengesini, büyüme verisini ve enflasyonunu da etkiler.
Parasını en doğru strateji ile değerlendirmek isteyen Forex yatırımcısının her açıklaması ile döviz kurunu etkileyen Merkez Bankasının aldığı kararları yakından takip etmesi gerekir.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere,
Anıl UZUN